Lopik is een gemeente in de Nederlandse provincie Utrecht. De gemeente telt 14.168 inwoners en heeft een oppervlakte van 79,40 km² (waarvan 2,97 km² water). De grootste kern in de gemeente is Lopik met ongeveer 8000 inwoners.

Het naar Lopik genoemde radio- en televisie zendstation staat sinds een gemeentelijke herindeling in de gemeente IJsselstein. Op 4 september 2015 werd de middengolfzender gesloopt.

De gemeente is in zijn geheel gelegen in de Lopikerwaard, net buiten de Randstad en grenst aan de gemeente Krimpenerwaard in het westen, Oudewater en Montfoort in het noorden, IJsselstein in het oosten, Vianen in het zuidoosten en Molenwaard en Zederik in het zuiden. Lopik wordt van de laatste drie gemeenten gescheiden door de rivier de Lek.

Oorspronkelijk bestond de gemeente slechts uit de kernen Lopik, Lopikerkapel en Uitweg. In 1943 werden de voormalige gemeenten Jaarsveld en Willige Langerak aan Lopik toegevoegd, in 1989 gevolgd door Benschop en Polsbroek.

Lopik is bevriend met de volgende drie partnergemeenten: